Στον βυθό για στείρες & σφυρίδες

Από την εποχή των παππούδων μας μέχρι σήμερα, έχουν ανακαλυφθεί νέοι τρόποι ψαρέματος στον βυθό, όπως το jigging ή ο φύλακας.                                                   

Ο τρόπος του παππού όμως με τον οποίο πιάσαμε την πρώτη μας σφυρίδα παραμένει αγαπημένος και πάντα αποδοτικός... με κάποιες ελάχιστες ίσως προσαρμογές και διαφοροποιήσεις.
Ενθυμούμενοι αυτοσχέδιους μηχανισμούς με ζάντες από μηχανάκι γύρω από τις οποίες τύλιγαν μάνα και βαρίδια, μανιβέλα, με ιμάντα για να μπορούν να τυλίγουν και να ξετυλίγουν φαντάζουν μακρινές πατέντες...

Σε άλλη περίπτωση πετονιά με τα βαρίδια έριχναν σε ένα μεγάλο πανέρι όπως το παραγάδι. Οταν η συρτή έπεφτε στη θάλασσα ο ψαράς την κράταγε με τα χέρια περνώντας τη από τον ώμο, ενώ αυτή έφευγε προς τα πίσω, έτσι μόλις το ψάρι τσιμπούσε ένιωθες το τράνταγμα παντού.
Στις μέρες μας τα βαρίδια και η μάνα είναι τυλιγμένα σε καρούλι προσαρμοσμένο σε ηλεκτρικό μηχανισμό ο οποίος διαθέτει φρένα για τις κόντρες των ψαριών, βολτόμετρο και αμπερόμετρο για την ένδειξη τάσης και έντασης του ρεύματος που καταναλώνει ανά πάσα στιγμή το μοτέρ της συσκευής, βάση στήριξης κλπ.
Στη μορφή αυτή μπορούμε να προμηθευτούμε από την αγορά διάφορους τύπους συστήματος πατωτής συρτής εστιάζοντας σε κάποιους που διαθέτουν βαρίδια τα οποία προσοχή μπορούμε να προσθέσουμε ή να αφαιρέσουμε, χωρίς να χρειάζεται να κόψουμε τη μάνα ή να κάνουμε κόμπους, γιατί πωλούνται και τέτοιου είδους προϊόντα..                                                                                     

Η κατασκευή
Μπορούμε ακόμη να αγοράσουμε μόνο τον ηλεκτρικό μηχανισμό με την καρούλα και να προσαρμόσουμε τη δική μας μάνα και βαρίδια, ή σε άλλη περίπτωση να ρίξουμε απλώς τη μάνα με τα βαρίδια σε πανέρι ή μεγάλη λεκάνη. Αν όμως πιαστεί η συναγρίδα ή το φαγκρί και μας κάνει κεφάλια χρειαζόμαστε δύναμη και κυρίως τεχνική για να το φέρουμε στη βάρκα. Εκτός αν πρόκειται για στείρα ή σφυρίδα όπου τα πρώτα 10 μέτρα είναι τα δύσκολα, μετά το ψάρι έρχεται εύκολα.
Με ταχύτητα 3 μιλίων κάθε βαρίδι 150 γραμμαρίων κατεβάζει τη συρτή μας περίπου δυο μέτρα, αυτό σημαίνει ότι στο νήμα ή στη μάνα που θα χρησιμοποιήσουμε, κάθε 5 οργιές θα πρέπει να προσαρμόζουμε ένα βαρίδι 150 γραμμαρίων. Αν θα είναι σπιράλ ή συρόμενο κι εμείς θα κάνουμε κόμπους με χάντρες εμπρός ... πίσω για να το συγκρατήσουμε είναι θέμα προσωπικής επιλογής.
Ανάλογα σε τι βάθος θέλουμε να κατεβάσουμε τη συρτή μας υπολογίζουμε το πόσα βαρίδια χρειαζόμαστε να προσαρμόσουμε στη μάνα. Αν για παράδειγμα ο βυθός που ψαρεύουμε είναι 20 μέτρα και το ψαράκι μας πρέπει να κινείται 2 έως 3 μέτρα πάνω από τον πυθμένα, υπολογίζουμε 20 ... 3 = 17. Άρα χρειαζόμαστε 6 βαρίδια των 150 γραμμαρίων για να κατέβει η συρτή μας κατά προσέγγιση 18 μέτρα. Κατ’ αυτό τον τρόπο υπολογίζουμε και για μεγαλύτερα βάθη. Προσοχή στη βύθιση που θα έχει και το ψαράκι μας, κάτι που αναφέρεται στα τεχνικά χαρακτηριστικά που αναγράφονται στη συσκευασία του, γιατί πρέπει και αυτό να συμπεριληφθεί στον υπολογισμό του βάθους.                                                                                                                                                     

Πώς θα κάνουμε συρτή βυθού
Με όλα τα σκάφη σχεδόν μπορεί κανείς να κάνει συρτή βυθού εκτός από αυτά των 10 μέτρων και άνω, γιατί είναι δύσχρηστα όσον αφορά την ταχύτητα και τους ελιγμούς. Μόλις το ψάρι τσιμπήσει δεν κόβουμε σε καμία περίπτωση την ταχύτητα της βάρκας. Εάν προβούμε σε μια τέτοια ενέργεια θα του δώσουμε την ευκαιρία να πάρει τα μπόσικα της πετονιάς και να τρέξει να βραχώσει ή να μπερδέψει την πετονιά στα βράχια. Συνεχίζοντας την πλεύση πατάμε τον διακόπτη και ο μηχανισμός αρχίζει το μάζεμα της πετονιάς εξασκώντας συνέχεια πίεση στο ψάρι, ενώ στις κόντρες του λειτουργούν τα φρένα που ρυθμίζουμε ανάλογα. Όταν βεβαιωθούμε ότι έχουμε πάρει αρκετά μέτρα πετονιάς έτσι ώστε να μην μπορεί το ψάρι να κατέβει στον βυθό, τότε κάνουμε κράτη, μαζεύουμε την υπόλοιπη πετονιά, αποχιάζουμε ή κοτσάρουμε με τον γάντζο το ψάρι και το φέρνουμε στη βάρκα.                                                                                                                                                      
Χρειαζόμαστε βέβαια κατάλληλο κινητήρα. Εάν η βάρκα μας διαθέτει εσωλέμβιο πετρελαιοκίνητο κινητήρα έχει καλώς, μιας και αυτές οι μηχανές έχουν τη δυνατότητα να κινηθούν με μικρές ταχύτητες, πράγμα απαραίτητο για τη συρτή. Βασική όμως προϋπόθεση είναι να έχουν κράτει, πρόσω και ανάποδα. Στην περίπτωση που διαθέτουμε ταχύπλοο θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τον βοηθητικό κινητήρα ώστε το σκάφος μας να κινείται σε χαμηλή ταχύτητα της τάξεως των 2,5 ... 3 μιλίων το ανώτερο. Για τη βαθιά συρτή χρειαζόμαστε τον κατάλληλο ηλεκτρονικό εξοπλισμό με το βυθόμετρο να είναι η πρώτη μας επιλογή διότι χωρίς αυτό είναι αδύνατο να ξέρουμε το βάθος, τις ξέρες, τα μονόπετρα και γενικά το βάθος και τη μορφολογία του βυθού.
Στην αγορά υπάρχουν δεκάδες τύποι βυθομέτρων που ικανοποιούν τις ανάγκες μας, βυθόμετρα με ασπρόμαυρη ή με έγχρωμη απεικόνιση, μονής ή διπλής δέσμης, φθηνότερα και ακριβότερα. Χρειαζόμαστε οπωσδήποτε ένα μεγάλο ψυγείο πάγου για τη διατήρηση των αλιευμάτων και όχι μόνο, διότι εκεί θα παγώνουν ακόμη οι μπύρες και τα αναψυκτικά που θα καταναλώσουμε κατά τη διάρκεια της συρτής η οποία συνήθως ξεκινά το πρωί και ολοκληρώνεται αργά το απόγευμα. Η απόχη που πρέπει να διαθέτει το σκάφος μας επιβάλλεται να είναι πολύ μεγάλη για ευνόητους λόγους, ενώ απαραίτητος είναι και ο γάντζος πού πρέπει οπωσδήποτε να βρίσκεται κοντά μας ώστε να φέρουμε το ψάρι από τη θάλασσα μέσα στο σκάφος.                                                                       

Υπομονή χωρίς όρια
Η πατωτή συρτή εκτός των άλλων χρειάζεται πολύ υπομονή. Μπορεί το ψάρι να το πάρεις αμέσως, μπορεί και μετά από 5 ή 6 ώρες. Έχει τύχει να ψαρεύουμε από το πρωί και το ψάρι να τσιμπήσει απόγευμα Tο συγκεκριμένο ψάρεμα ξεκίνησε κατά τις 09.00 το πρωί, ενώ το ψάρι τσίμπησε μεσημέρι λίγο μετά τη 1.30. Είμαστε τυχεροί, διότι δεν πρέπει να κρύψουμε το ότι πολλές φορές γυρίζουμε άπρακτοι ψαρεύοντας στους ίδιους τόπους, με τον ίδιο τρόπο και με τα ίδια δολώματα χωρίς αποτέλεσμα... Στο ψάρεμα άλλωστε γενικότερα ... εκτός του βυθομέτρου - βασικός είναι ο παράγων «τύχη» !                                                                                                                                      
Σφυριδόπιτα νησιώτικη
Η Σφυριδόπιτα είναι ένα εξαιρετικό έδεσμα που δοκιμάσαμε στην Κεφαλονιά και αξίζει να «θυσιάσουμε» μια σφυρίδα... Τα υλικά που χρειαζόμαστε για τη γέμιση και το φύλο είναι τα εξής:
Για τη γέμιση
1 κιλό σφυρίδα ή στείρα
2 φλιτζάνια ρύζι γλασέ
2 αυγά
4 κουταλιές πελτέ διαλυμένες σε 2 φλιτζάνια νερό
2 φλιτζάνια ελαιόλαδο
6-7 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένες
3 κουταλιές σούπας δυόσμο
3 κουταλιές σούπας μαϊντανό
Ελαιόλαδο
Πιπέρι
Κανέλα
Μαντζουράνα
Για το φύλλο
½ κιλό αλεύρι
½ φλιτζάνι ελαιόλαδο
1 ποτήρι κρασί λευκό
λίγο χλιαρό νερό και αλάτι
Εκτέλεση
Βράζουμε το ψάρι, το αφήνουμε να κρυώσει και το ξεψαχνίζουμε προσέχοντας να μην μείνουν κόκαλα. Σε μια λεκάνη αναμιγνύουμε το ψάρι, τον μαϊντανό, τον δυόσμο, το σκόρδο, το ελαιόλαδο, το ρύζι, την κανέλα, το πιπέρι και ανακατεύουμε καλά. Τέλος προσθέτουμε τα δύο φλιτζάνια με τον πελτέ και τα αυγά χτυπημένα. Αφήνουμε τη γέμιση στην άκρη και φτιάχνουμε παραδοσιακό κεφαλλονίτικο φύλλο ως εξής: σε μία λεκάνη βάζουμε όλα τα υλικά για το φύλλο και ζυμώνουμε μέχρι να γίνουν μια μαλακή ζύμη. Αν χρειαστεί προσθέτουμε λίγο νερό ακόμη. Κόβουμε το ζυμάρι στα δύο και ανοίγουμε με τον πλάστη το φύλλο πάνω σε αλευρωμένη επιφάνεια. Λαδώνουμε το ταψί μας, στρώνουμε το ένα φύλλο, αδειάζουμε τη γέμιση και σκεπάζουμε με το δεύτερο φύλλο. Γυρίζουμε τις άκρες προς τα μέσα. Ραντίζουμε με νερό και ψήνουμε στους 180° C για 45- 55 λεπτά. Αφήνουμε να έρθει η πίτα σε θερμοκρασία δωματίου και σερβίρουμε.
Δοκιμάστε τη συνοδεύοντας με δροσερό λευκό κρασί.
Kείμενο - Φωτογραφίες Νίκος Λυμπερόπουλος