Ψάρεμα της Καθαράς Δευτέρας

Κείμενο – φωτο: Νίκος Λυμπερόπουλος

Δεν είπαμε να ξοδέψουμε όλα τα κυδώνια και τις γυαλιστερές για ψάρεμα, πρώτα θα τρώμε και ύστερα θα δολώνουμε! Και οι σαργοτσιπούρες στην υγειά σας!!!

Γυαλιστερές και κυδώνια καταναλώνομε περισσότερο την Καθαρά Δευτέρα, προσέχοντας αφού τα ανοίξουμε, να έχουν ευχάριστη θαλασσινή οσμή και να «κουνηθούν» μόλις στάξουμε μερικές σταγόνες λεμόνι, διαφορετικά είναι επικίνδυνα για τον οργανισμό και προκαλούν πολύ δυνατές τροφικές δηλητηριάσεις.
Τα κυδώνια και οι γυαλιστερές ανήκουν στην κατηγορία των δίθυρων ακέφαλων μαλακίων, ενώ γενικότερα τα οστρακοειδή αποτελούν πολύ καλά δολώματα.

Κυδώνια και γυαλιστερές.
Όσον αφορά τις γυαλιστερές πρόκειται για τις γνησιότερες θα λέγαμε αχιβάδες, που η επιστημονική τους ονομασία είναι Venus Marcenaria. Έχουν κέλυφος γυαλιστερό, με ζώνες χρώματος καφέ ανοικτού έως σκούρου καστανού.
Τα κυδώνια είναι ελασματοβράγχια μαλάκια της οικογενείας των καρδιΐδών, ενώ υπάρχουν διάφορα είδη κυδωνιών όπως το cardium echinatum, cardium edulis και venus verrucosa, που δεν είναι άλλα από τα γνωστά μας κυδώνια με τα ασπροστακτί όστρακα και τα λεπτά αυλάκια. Διαθέτουν λευκό κρέας και είναι πεντανόστιμα.

Πώς μαζεύουμε τα οστρακοειδή.
Οι επαγγελματίες ψαράδες μαζεύουν τις γυαλιστερές και τα κυδώνια με το εργαλείο που ονομάζεται «Αργαλειός». Πρόκειται για ένα μεγάλο σιδερένιο χτένι στερεωμένο σε ένα γερό σκελετό που καταλήγει σε ανοξείδωτο χαλκά, όπου δένεται σχοινί. Στη ράχη του χτενιού στερεώνεται ένας σάκος από χοντρό δίχτυ που όταν σέρνεται στον βυθό μαζεύει ότι βρίσκει μπροστά του. Μόλις ο σάκος γεμίσει οι ψαράδες τον φέρνουν πάνω στο καΐκι και ξεδιαλέγουν κυδώνια και γυαλιστερές.
Μπορούμε όμως να τα συλλέξουμε και μόνοι μας. Τα κυδώνια και οι γυαλιστερές συνήθως είναι χωμένα μέσα στη χοντρή άμμο, όπου φορώντας μάσκα, βατραχοπέδιλα, τη στολή μας, και χρησιμοποιώντας το ειδικό καμάκι – χούφτα που υπάρχει για το συγκεκριμένο ψάρεμα, τα ψάχνουμε στο βυθό της θάλασσας. Την ύπαρξη ζωντανών δίθυρων ακέφαλων μαλακίων - την κατηγορία δηλαδή που υπάγονται οι γυαλιστερές και τα κυδώνια -μαρτυρούν άδεια κελύφη που υπάρχουν στον πυθμένα της θάλασσας. Εκεί πιέζοντας ελαφρά, θα δούμε μια μικρή αναπήδηση της άμμου, που είναι το αποτέλεσμα του κλεισίματος των κελυφών της αχιβάδας. Κάτω από το σημείο αυτό βρίσκεται συνήθως το κυδώνι ή η γυαλιστερή. Πρόκειται για δόλωμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην καθετή και το προτιμούν – εκτός όλων ημών και υμών καλοφαγάδων - κυρίως οι σαργοί, οι ούγενες, οι τσιπούρες, τα σκαθάρια κλπ.

Πού θα ψαρέψουμε
Καλό είναι να γνωρίζουμε κάποιο μέρος πού «κρατάει» όπως λέμε τα προαναφερόμενα ψάρια, που θα αναζητήσουμε στα σβησίματα των αποχών. Με το βυθόμετρο παρατηρούμε και επιλέγουμε το σημείο πού σβήνει η αποχή, ενώ φροντίζουμε η άγκυρά μας να πέσει 15 έως 20 μέτρα από αυτό το σημείο, «προσεκτικά και αθόρυβα».

Τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσουμε
Τα αγκίστρια που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε με θάλασσα που αρχίζει να ηρεμεί μπορεί να είναι τα τύπου Aberdeen Νο 1ή Νο 2. Με φουσκοθαλασσιά χρησιμοποιούμε τα break από ανοξείδωτο ατσάλι από Νο 4 έως Νο 1.
Μπορούμε να ψαρέψουμε με πετονιές 30 - 35 χιλιοστών όπου μετά το στριφτάρι θα δέσουμε δύο λεπτότερα παράμαλλα 25 cm επάνω και 30 cm κάτω πριν το μολύβι μας, ή με πετονιές 30 χιλιοστών με μικρό περαστό μολύβι και αγκίστρι Νο 3 ή Νο 4 δεμένο απ’ ευθείας στη μάνα.
Επίσης μπορούμε να ψαρέψουμε με πετονιές 22 χιλιοστών όπου μετά το λεπτό στριφτάρι θα δέσουμε στη μάνα δύο παράμαλλα. Πρώτα ένα 20 cm και μετά ένα 25 cm με αγκίστρι Νο 3 και Νο 4 carbon, ενώ βαρίδι θα χρησιμοποιήσουμε συρόμενο, πού θα το περάσουμε πριν δέσουμε το στριφτάρι με τη μάνα και την αρματωσιά.

Οι Σαργο-τσιπούρες και το τσίμπημα
Το τσίμπημα του σαργού το καταλαβαίνουμε από το διαρκές ελαφρό τράβηγμα της πετονιάς, ή τα πολύ ελαφρά τσιμπηματάκια.
Μην ξεγελαστείτε και τραβήξετε απότομα, περιμένετε λίγο. Αμέσως μετά το άρπαγμα θα είναι γερό! Με μια κοφτή απότομη κίνηση αγκιστρώνουμε το ψάρι και αναλόγως το μέγεθος και το τράβηγμά του, το φέρνουμε προς το μέρος μας δίνοντάς του πετονιά όταν κάνει κεφάλι και μαζεύοντας όταν μας το επιτρέπουν οι συνθήκες, ενώ δεν χαλαρώνουμε ποτέ την πετονιά από τη στιγμή που έχουμε το ψάρι στο αγκίστρι!
Η Τσιπούρα είναι πολύ δυνατό ψάρι, άλλοτε τσιμπάει χωρίς όρεξη και άλλοτε αρπάζει με δύναμη το δόλωμα. Κάνει πολλά κεφάλια και δυνατά χτυπήματα, χρειάζεται προσοχή να μην μας ξαγκιστρωθεί, γι’ αυτό ποτέ δεν ζορίζουμε την πετονιά! Αφήνουμε όταν τραβάει και τραβάμε μόλις χαλαρώσει. Εάν την πετύχουμε σε ημέρα πού αρπάζει το δόλωμα και το καταπιεί, έχουμε λιγότερες πιθανότητες να τη φέρουμε στη βάρκα - ιδιαιτέρως αν ξεπερνά το κιλό- διότι με τα δυνατά σαγόνια της θα μάσηση την πετονιά και θα μας την κόψει. Αν είναι ημέρα πού γλύφει και την πετύχουμε τη στιγμή πού έχει δαγκώσει το δόλωμα και το έχει στο στόμα ώστε να το μαλακώσει και να βγάλει το αγκίστρι, είμαστε τυχεροί. Με ένα τράβηγμα θα την πιάσουμε από τα χείλη και θα καταλήξει στο φουσκωτό μας με τη χρήση οπωσδήποτε της απόχης, όπου πριν ξεκινήσουμε για ψάρεμα πρέπει να την έχουμε οπωσδήποτε μαζί μας.
Δεν είναι εποχές για να χάνουμε καλά ψάρια…