Το μελανούρι είναι από τα ομορφότερα και νοστιμότερα ψάρια των ελληνικών θαλασσών. Το συναντάμε κοπαδιαστά και το ψαρεύουμε με συρτή από βάρκα ή από ακτή, αλλά και με καθετή.
 |
| Τα μικρά μελανούρια πάντως προτιμούν τις σκιές των βράχων και τις τρύπες, όπου συχνά κρύβονται. |
Τα μελανούρια τα ψαρεύουμε νύχτα με φεγγάρι με καθετή, με συρτή, ή με καλάμι σε κυματάκι που σπάει στα βράχια.
Το ψάρεμα του μελανουριού πάντως ?ειδικά την ημέρα- γίνεται από 3 μποφόρ και πάνω, όπου κάτω από αυτές τις συνθήκες το ψάρι κυνηγάει.
Την άνοιξη τα μελανούρια έχουν αρχίσει να μεγαλώνουν και να παχαίνουν. Ας μην ξεχνάμε ότι εκτός από τον πυθμένα και τα μεσόνερα, κυνηγούν και στον αφρό, όπου υπάρχει αθερίνα και σαρδελί σε αφθονία, τροφή που προτιμούν ιδιαιτέρως τα εν λόγω ψάρια.
Δεν χρειάζεται να ετοιμάσουμε κάποια «ειδική» αρματωσιά για το ψάρεμα του μελανουριού με καθετή. Ενα παράμαλλο με 3 ψιλά αγκίστρια είναι ό,τι πρέπει (τριπλάρι). Μολύβι θα δέσουμε αναλόγως του βάθους (που δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 150 γραμμάρια), ενώ καλάμι θα χρησιμοποιήσουμε εκείνο με το οποίο κάνουμε καθετή από το σκάφος. Τα δολώματα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι η γαρίδα, τα σκαλτσίνια, τα σκουλήκια και το καραβιδάκι.
Επειδή αυτή την εποχή έχουν εμφανιστεί κοπαδιαστά μικρόψαρα όπως αθερίνα και σαρδέλα, επιλέγουμε ψαράκι αντίστοιχου μεγέθους, είδους και χρώματος. Το δένουμε σε παράμαλλο τριάντα χιλιοστών και αφήνουμε τρεις οργιές. Δένουμε ψιλό στριφτάρι, ενώ από την άλλη πλευρά του εφαρμόζουμε τη μάνα που θα είναι σαράντα πέντε χιλιοστά, ή λεπτό νήμα.
Εάν τα μελανούρια χτυπάνε λίγο πιο βαθιά και θέλουμε να κατεβάσουμε το ψαράκι μας πιο κάτω, περνάμε ψιλό συρόμενο βαρίδι στη μάνα, πριν το στριφτάρι.
Μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε τα ανωτέρω αλιευτικά εργαλεία σε δυο καλάμια, ώστε να ψαρεύουμε ταυτοχρόνως αφρωτά, αλλά και λίγο πιο κάτω.Το ψαράκι της φωτογραφίας πάντως κινείται από μόνο του χωρίς βαρίδι από τον αφρό έως και 1,5 μέτρο προς τα κάτω, με ταχύτητα 3 μιλίων.Η ταχύτητά μας δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 3 μίλια. Για να αναπτύξουμε την ταχύτητα αυτή συμβουλευόμαστε το GPS, γιατί το μιλιόμετρο του σκάφους δεν είναι ευαίσθητο για τόσο χαμηλές ταχύτητες. Βέβαια θα μου πείτε σήμερα υπάρχουν και τα smartphones όπου συνδεδεμένα στο internet μπορούν να μας δείξουν όχι μόνο το σημείο αλλά και την ταχύτητα που κινούμεθα, οπότε αν προτιμάτε μπορείτε να επιλέξετε αυτή τη λύση.
Με καλάμι ή με το χέρι;
Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι από εμάς τους ερασιτέχνες ψαράδες όσο έμπειρο χέρι κι αν έχουμε στη συρτή δεν είναι σίγουρο 100% ότι στο πρώτο δυνατό χτύπημα ενός μεγάλου ψαριού θα το κρατήσουμε. Γιατί εκτός από τα μικρά, υπάρχουν και μελανούρια 800σάρια, ακόμη και του κιλού.
Το πρώτο άρπαγμα είναι γερό και το ψάρι ανθίσταται σθεναρά. Κρατώντας με το χέρι μας την πετονιά είναι δύσκολο να λειτουργήσουμε όπως τα φρένα του μηχανισμού που είναι προσαρμοσμένος στο καλάμι. Οσο το ψάρι κοντράρει τα φρένα δίνουν πετονιά ενώ εμείς συνεχίζουμε να γυρίζουμε το λεβιέ του μηχανισμού. Η πετονιά ξετυλίγεται ελεγχόμενα, ενώ όταν σταματάει το τράβηγμα συνεχίζει κανονικά η διαδικασία του τυλίγματος ώστε να φέρνουμε τελικά το ψάρι στο σκάφος.
Στη συρτή χειρός το ζητούμενο είναι να βρεθεί ένας τρόπος ώστε στο πρώτο χτύπημα να μην κοντράρουμε και χάσουμε το ψάρι, για τον λόγο αυτό μπορούμε απλά να χρησιμοποιήσουμε ένα κομμάτι λαστιχόσχοινο. Αφού αφήσουμε πίσω από τη βάρκα τη συρτή και είμαστε έτοιμοι να κρατήσουμε την πετονιά, στο σημείο εκείνο περνάμε στη μάνα το λαστιχόσχοινο, το σφίγγουμε επάνω της και το δένουμε σε κάποιο σταθερό σημείο του σκάφους ώστε να μπορούμε να το παρακολουθούμε.
Μόλις το ψάρι χτυπήσει, το λάστιχο τεντώνει και δίνει τα κατάλληλα μπόσικα ώστε να μην σπάσει ούτε το παράμαλλο της συρτής, ούτε να ισιώσουν οι μικρές σαλαγκιές του τεχνητού δολώματος από τις δυνάμεις που ασκούνται.
Αμέσως μετά παίρνουμε στο χέρι την πετονιά και από εκεί και πέρα αναλαμβάνει η εμπειρία μας να οδηγήσει το ψάρι στο σκάφος, προσέχοντας πάντα τις κόντρες και τα κεφάλια του.
Ενας άλλος τρόπος είναι να ψαρέψουμε τα μελανούρια από ακτή ή από τα βράχια της ακτογραμμής, είναι με «συρτή ακτής». Στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιούμε το αντίστοιχο καλάμι. Στο στριφτάρι δένουμε μπούλντο και στο άλλο μάτι του ένα κομμάτι αόρατη πετονιά 30 χιλιοστών, μήκους περίπου μίας οργιάς. Στο τέλος της πετονιάς προσαρμόζουμε κάποιο από τα προαναφερόμενα τεχνητά δολώματα, ή ακόμη και χελάκι σιλικονούχο. Τώρα είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε τις βολές.
- Tip... Για το μαλάγρωμα των μελανουριών μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τεμαχισμένα μακαρόνια σπαγγέτι, τα οποία έχουμε βράσει στο σπίτι από πριν. Κάποιοι παλιοί ψαράδες μάλιστα ψάρευαν με αυτό τον τρόπο τα μελανούρια χρησιμοποιώντας μεγάλο καλάμι απίκο, δολώνοντας στο ψιλό, μοναδικό αγκίστρι του ένα από τα κομματάκια των μακαρονιών της μαλάγρας?
Για
4 άτομα:
2
μελανούρια περίπου 1200γρ
για
το ψήσιμό τους άνθη δίκταμου και φρέσκα κλαδάκια ρίγανης
Για
τη σάλτσα
800γρ
φρέσκια γάμπαρη
½
κιλό έτοιμη σάλτσα από τα βάζα που έφτιαξα το καλοκαίρι
1
πράσινη πιπεριά κέρατο
2
κουταλιές κάππαρη τουρσί
3
κουταλιές ελαιόλαδο
1
κουταλάκι καστανή ζάχαρη
αλάτι,
πιπέρι
Καθαρίζω,
πλένω και αλατίζω καλά τα μελανούρια. Τα βάζω χωριστά μέσα σε λαδόχαρτο σε ένα
ταψί, τα πασπαλίζω με δίκταμο και τα κλαδάκια της ρίγανης, τα ραντίζω με
ελαιόλαδο και τα ψήνω για 30΄ στους 200ο στις αντιστάσεις, πάνω
κάτω.
Ενώ
ψήνονται τα ψάρια καθαρίζω τις γαριδούλες από τα φλούδια τους. Θα μπορούσα να
τα αφήσω, αλλά γενικά δε μου αρέσει να βγάζω από την σαλτσάτη μπουκιά μου,
φλουδίτσες κ.α.
Ζεσταίνω
το ελαιόλαδο μαζί με την πιπεριά κομμένη σε ροδέλες. Αφού μαραθεί λίγο η
πιπεριά προσθέτω τη σάλτσα, την κάππαρη, ζάχαρη, αλάτι και πιπέρι και σιγοβράζω
για 10΄. Στο τέλος προσθέτω και τις γαριδούλες και βράζω για 1-2΄ και κλείνω τη
θερμοκρασία για να μη αφυδατωθούν οι γαριδούλες.
Σερβίρω τα ψάρια με τη σάλτσα και σαλάτα λάχανο.
Σερβίρω τα ψάρια με τη σάλτσα και σαλάτα λάχανο.
